Η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου, είναι μια τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε το 1975 από τη ΔΕΗ με κύριο σκοπό την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Η λεκάνη απορροής της λίμνης έχει έκταση 5.630 χλμ², περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα των επαρχιών Κοζάνης Βοΐου της Π.Ε. Κοζάνης, καθώς και των Π.Ε. Γρεβενών και Καστοριάς και περικλείεται από τα όρη Βόιο, Β. Πίνδο, Καμβούνια, Πιέρια, Άσκιο, Βέρνο και Τρικλάριο. Η λίμνη έχει στενόμακρο σχήμα, με μέγιστο πλάτος 2,5 χλμ. Ενώ ανάλογα με το ισοζύγιο εισροών – εκροών το μήκος της λίμνης μεταβάλλεται από 22χλμ. Έως 31χλμ. Η ωφέλιμη χωρητικότητα της λίμνης ανέρχεται σε 1.220 x 106 μ3, ενώ η μέγιστη στάθμη λειτουργίας της βρίσκεται στο +291μ.

Η λίμνη Πολυφύτου, από την εποχή της δημιουργίας της μέχρι και σήμερα, έχει εξελιχθεί σε ένα πολύ σημαντικό τόπο για την ορνιθοπανίδα. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί 128 είδη πουλιών, από τα οποία 82 φωλιάζουν εδώ. Σημαντική είναι η παρουσία των αργυροπελεκάνων με περισσότερα από 100 άτομα να ζουν σε μόνιμη βάση στην λίμνη. Από τους ερωδιούς εδώ φωλιάζουν λευκοτσικνιάδες, σταχτοτσικνιάδες, αργυροτσικνιάδες, μικροτσικνιάδες και νυχτοκόρακες, ενώ οι κορμοράνοι δημιουργούν δύο μεγάλες αποικίες. Από τα αρπακτικά εδώ ζούνε φιδαετοί, γερακίνες, αετογερακίνες, λιβαδόκιρκοι, διπλοσάινα, πετρίτες, ξεφτέρια, σπάνια χρυσογέρακα, μαυροκιρκίνεζα, βραχοκιρκίνεζα, μπούφοι, τυτούδες, κουκουβάγιες, κ.ά. Άλλα θαυμαστά είδη της λίμνης είναι οι μαυροπελαργοί, οι λευκοί πελαργοί, τα ποταμογλάρονα, οι χαλκόκοτες, τα περιστασιακά φοινικόπτερα, οι μελισσοφάγοι, οι χαλκοκουρούνες, οι φάσσες, τα τρυγόνια, οι γερακότσιχλες, οι αβοκέτες, τα σκουφοβουτηχτάρια, οι κοκκινοσκέληδες, οι δασότρυγγες, οι μαχητές, οι τουρλίδες, οι χουλιαρόπαπιες, τα κιρκίρια, τα γκισάρια, οι μαυροκέφαλες πάπιες, οι γιδοβυζάχτρες, οι αμπελουργοί, τα αηδόνια, οι γαλιάντρες, οι κοκκινοκεφαλάδες και οι αετομάχοι. Οι όχθες της λίμνης, οι θαμνώδεις εκτάσεις, τα υγρολίβαδα και οι καλλιέργειες είναι εξαιρετικοί τόποι ορνιθοπαρατήρησης.

Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει είδη, όπως βαλκανοβάτραχους, γραικοβάτραχους, δεντροβάτραχους, φρύνους, πρασινόφρυνους, μεσογειακές χελώνες, κρασπεδωτές χελώνες, κονάκια, αβλέφαρους, πρασινόσαυρες, τοιχογουστέρες, τυφλίτες, νερόφιδα, λιμνόφιδα, σαπίτες, λαφιάτες, σαΐτες και οχιές. Στα γύρω βουνά ζούνε υγιείς πληθυσμοί από λύκους, ενώ πιο σπάνια και περιστασιακή είναι η παρουσία της αρκούδας. Στα νερά της λίμηης και στα γύρω ποτάμια και ρέματα ζούνε αρκευές βίδρες, ενώ άλλα θηλαστικά της περιοχής είναι οι αγριόγατες, οι αλεπούδες, οι αγριόχοιροι, οι ασβοί, οι νυφίτσες, τα κουνάβια, οι σκατζόχοιροι, οι λαγοί και οι δεντρομυωξοί.

Η λίμνη Πολυφύτου είναι ένας από τους πιο πλούσιους ηπειρωτικούς ψαρότοπους με τους ντόπιους επαγγελματίες να κάνουν μέχρι και εξαγωγές. Στα νερά της λίμνης έχουν καταγραφεί 17 είδη ψαριών με σημαντικότερη την παρουσία των γουλιανών (Silurus glanis) που πολλές φορές φτάνουν σε τεράστια μεγέθη. Άλλα σημαντικά είδη είναι η αμερικανική πέστροφα (Oncorhynchus mykiss), το γριβάδι (Cyprinus carpio), ο σύρτης (Chondrostoma vardarense), η πεταλούδα (Carassius gibelio), το περκί (Perca fluviatilis), τα χέλια (Anguilla anguilla),  το τσιρώνι (Rutilus rutilus), η τούρνα (Esox lucius), ο μακεδονικός ποταμοκέφαλος (Squalius vardarensis), η μακεδονική μπριάνα (Barbus macedonicus), το θεσσαλόσιρκο (Alburnus thessalicus), η μαλαμίδα (Vimba melanops), ο χορτοφάγος κυπρίνος (Ctenopharyngodon idella) και ο ασημοκυπρίνος (Hypophthalmichthys molitrix). Τέλος, στη λίμνη ζούνε γαλάζιες καραβίδες (Astacus leptodactylus) αλλά και το δίθυρο μαλάκιο του είδους Dreissena polymorpha.

Πώς θα έρθετε

Η  λίμνη Πολυφύτου βρίσκεται 21 χλμ. ανατολικότερα της Κοζάνης. Η απόσταση από την Αθήνα φτάνει τα 447 χλμ. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σαν αφετηρία το χωριό Νεράιδα, τα Σέρβια ή το Βελβεντό. Πολλοί δρόμοι κινούνται γύρω από τη λίμνη και καταλήγουν σε πανέμορφα σημεία. Η πιο όμορφη διαδρομή είναι αυτή που κινείται προς το χωριό Ίμερα, περνώντας πάνω από το φράγμα της Δ.Ε.Η. στον Πολύφυτο και συνεχίζει στην απέναντι όχθη μέχρι το Βελβεντό.